پیشگیری از بازگشت به اعتیاد

آگاهی بخشی به واقعیت های اعتیاد یکی از اشکال پیشگیری است. متأسفانه، انگی در مورد مصرف مواد وجود دارد، بنابراین بسیاری از مردم از صحبت در مورد آن خجالت می کشند.

ایجاد آگاهی و صحبت در مورد پیشگیری ضروری است تا اعتیاد ایجاد نشود. این مهم است زیرا درمان یک اعتیاد بسیار چالش برانگیزتر از پیشگیری از مصرف مواد مخدر در وهله اول است.

از آنجایی که اعتیاد یک  بیماری مغزی است، سیستم پاداش طبیعی مغز را مختل می کند، که باعث می شود فرد به طور اجباری به دنبال مواد مخدر برای ادامه تجربه لذت برود. اعتیاد همچنین ساختار مغز را به گونه ای تغییر می دهد که می تواند در یادگیری، حافظه و تصمیم گیری منطقی اختلال ایجاد کند.

این تغییرات مغزی به طور قابل درک می تواند ترک را به یک چالش تبدیل کند. استفاده نکردن از مواد مخدر ساده تر از بهبودی از اعتیاد است.

روندها و آمار

آمارها نشان می دهد که پیشگیری از مواد مخدر ضروری است، زیرا تقریباً  2.8  میلیون نفر در ایران تنها در سال ا390 شروع به استفاده از مواد مخدر کردند، که برابر با 7800 نفر است که برای اولین بار در روز مواد مخدر را امتحان می کنند. در میان کسانی که شروع به مصرف مواد کرده اند، بیش از نیمی از آنها جوان تر از 18 سال بودند.

روند مواد مخدر همچنین نشان می دهد که میزان مصرف غیرقانونی مواد مخدر در غرب ایران بالاترین و در جنوب کمترین میزان است. همچنین مصرف مواد مخدر در شهرهای بزرگ بیشتر و در مناطق روستایی کمتر است.

مصرف مواد مخدر نیز در بین نژادها متفاوت است، بنابراین ممکن است نیاز به اقدامات پیشگیرانه برای رسیدگی به عوامل فرهنگی خاص باشد. در سال 1390،  میزان  مصرف غیرقانونی مواد مخدر در میان افراد با پیشینه‌های مختلف متفاوت بود.

بیشتر بخوانید:اثرات اعتیاد بر بدن

عوامل خطر را بشناسید

آگاهی و کنترل موقعیت ها یا شرایط خطرناکی که منجر به اعتیاد می شود، بخش کلیدی پیشگیری است. خطر  مصرف مواد مخدر  توسط عوامل زیادی افزایش می یابد، از جمله:

• داشتن والدینی که به مواد مخدر یا الکل وابسته هستند
• تاریخچه مشکلات رفتاری در دوران نوجوانی
• شروع مصرف مواد مخدر در دوران نوجوانی
• داشتن نگرش مثبت نسبت به مواد مخدر
• گذراندن وقت با همسالانی که مواد مخدر مصرف می کنند
• عدم تعهد به مدرسه

عامل های خطر اضافه جهت سوء مصرف مواد عبارتند از:

• رفتار انحرافی/ضد اجتماعی
• عوامل استرس زای زندگی
• مسائل خانوادگی مثل طلاق
• شرایط سلامت روان مانند افسردگی، اضطراب و ADHD
• زندگی در جامعه ای با نرخ جرم بالا
• نمایش مواد مخدر و الکل در رسانه ها

آگاهی از این عوامل خطر می تواند به تلاش های پیشگیری کمک کند. به عنوان مثال، جامعه ای با نرخ جرم بالا ممکن است رویدادهای اجتماعی را برای یافتن راه حل هایی برای نرخ بالای جرم و جنایت و کاهش مصرف مواد سازماندهی کند.

علاوه بر این، آگاهی از عوامل خطر مانند مسائل خانوادگی، استرس های زندگی و مسائل مربوط به سلامت روان می تواند افراد را تشویق کند که به جای روی آوردن به مواد مخدر یا الکل برای مقابله با این شرایط به دنبال کمک باشند.

بیشتر بخوانید:اثرات مشروبات الکلی بر بدن

عوامل حفاظتی را ترویج کنید

علاوه بر مدیریت عوامل خطر و ارائه حمایت از افرادی که در معرض خطر هستند، استفاده از عوامل محافظتی می تواند به عنوان یک استراتژی موثر پیشگیری از سوء مصرف مواد باشد.

عوامل محافظت کننده شامل پیشرفت تحصیلی بالا، اشتغال، ازدواج و سیستم حمایت اجتماعی قوی از جمله خانواده است. تحقیقات تکمیلی به نتیجه مشابهی رسیده است و دریافته است که تکمیل دانشگاه، داشتن شغل، و متاهل بودن یا در یک رابطه متعهدانه خطر مصرف مواد مخدر را کاهش می دهد.

دوستی ها و روابط حمایتی، محافظ دیگری در برابر مصرف مواد و اعتیاد است. استفاده از این عوامل محافظتی می تواند از روی آوردن افراد به مواد مخدر و الکل برای مقابله جلوگیری کند. تلاش های پیشگیری باید در مورد اهمیت آموزش، روابط سالم و شغل آموزش دهد.

برنامه ریزی بازگشت و پیشگیری

برای برخی افراد، پیشگیری ممکن است در وهله اول بیشتر از عدم استفاده از مواد مخدر باشد. این می تواند به معنای جلوگیری از بازگشت مجدد به مصرف مواد باشد.

برای افرادی که در حال بهبودی از اعتیاد هستند، پیشگیری به معنای ایجاد یک  برنامه پیشگیری از عود  برای کاهش خطر بازگشت به سوء مصرف مواد است. یک  طرح پیشگیری از عود می تواند به فرد در حال بهبودی نحوه مقابله با عوامل استرس زا، هوس مواد مخدر و محرک های مصرف مواد را آموزش دهد.

برای مثال، این طرح ممکن است شامل استراتژی هایی باشد که فرد می تواند از آن استفاده کند، مانند پیاده روی، ورزش یا خواندن کتاب در هنگام استرس. همچنین ممکن است شامل تهیه لیستی از محرک ها و نحوه اجتناب از آنها باشد.

یک طرح پیشگیری از عود همچنین می‌تواند شامل شرکت در گروه‌های حمایتی به‌طور مداوم برای بحث در مورد عوامل استرس‌زا و محرک‌ها در یک محیط حمایتی و بدون مواد مخدر باشد.

برخی از افراد ممکن است هر از چندگاهی در مشاوره شرکت کنند تا به آنها کمک کند تا احساسات دشوار را پردازش کنند یا استراتژی هایی برای مدیریت محرک ها طراحی کنند.

بیشتر بخوانید: راهکار های ترک سیگار

مراقبت های بعد

مراقبت های پس از آن  می تواند بخشی رسمی از روند بهبودی باشد و همچنین به عنوان نوعی پیشگیری عمل می کند. در مراقبت‌های بعدی، برخی از افراد ممکن است در  خانه‌ های سالم زندگی کنند، در حالی که دیگران ممکن است در خانه‌های خود زندگی کنند اما به  درمان سرپایی  در جامعه ادامه دهند.

هدف اصلی مراقبت های بعد از آن کمک به فرد برای ادامه مقابله با چالش های بهبودی بدون بازگشت به مصرف مواد مخدر یا الکل است.

راه های دیگر برای مشارکت

آگاهی از واقعیت های اعتیاد به مواد مخدر و آموزش در مورد خطرات و عوامل محافظتی مرتبط با سوء مصرف مواد از اجزای اصلی پیشگیری است. با هدف قرار دادن عوامل خطر و ایجاد عوامل محافظتی، می توان از سوء مصرف مواد مخدر جلوگیری کرد.

شما می توانید در تلاش های پیشگیری محلی برای افزایش آگاهی شرکت کنید. به عنوان مثال، بسیاری از جوامع میزبان رویدادهایی مانند رژه یا مسابقات 5K برای آگاهی بخشی به موضوع اعتیاد به مواد مخدر و جمع‌آوری بودجه برای تلاش‌های پیشگیری هستند.

همچنین می‌توانید در رویدادهای ملی مانند  روزهای بازپس‌گیری دارو شرکت کنید  تا داروهای تجویزی اعتیادآور بالقوه را از دست افرادی که ممکن است وسوسه شوند از آنها سوء استفاده کنند دور نگه دارید.